Resim yaparken kullanılan teknikler arasında perspektif bulunur. Resmin derinliğini ve gerçekçiliğini arttırmak için kullanılan bu teknik, resim kursuna giden herkese öğretilir. Bununla birlikte kişinin baktığı resmi anlayabilmesi için de perspektif bilgisine sahip olması gerekir. Perspektif çizimi her zaman var olsa da esasen Rönesans döneminde keşfedilmiş ve tablolara yansımıştır. Resim yapmayı profesyonel bir meslek olarak seçen kişiler iyi perspektif bilgisine sahip olmalıdır; çünkü manzara, bitki veya bina çizimi fark etmeksizin perspektif resmin her alanında kullanılır. Perspektifin ne olduğuna, nerelerde kullanıldığına ve sayılarla boyama ile olan ilişkisine bakalım.
Perspektif Nedir?
En basit tanımıyla perspektif, üç boyutlu maddelerin iki boyutlu düzlemde gösterilmesi için kullanılan bir tekniktir. Örneğin bir sandalyenin gözden uzaklığına göre şeklinin ve renginin değişmesi perspektif çizimi ile resmedilebilir. Bir cismin bir düzlem üzerindeki hareketi onun bir göz tarafından nasıl algılandığını değiştirecektir. Belirli bir açıdan bakıldığında bize yakın duran cisim ile bizden uzak duran cisim aynı şekilde görünmez. İşte bu nedenle perspektif, resmin gerçekçiliğini arttırmak için mutlaka kullanılması gereken çok önemli bir araçtır.
Perspektif Çizimi Ne Zaman Bulundu?
Aslında perspektif her zaman vardı; yalnızca keşfedilmesi ve bilinçli olarak tablolara yansıması Rönesans dönemini buldu. Eski zamanlardaki uygarlıkların çizimlerine baktığımızda cisimlerde büyük ve küçük ayrımı olduğunu ve bu ayrımın resme gerçekçilik katmak için kullanıldığını görüyoruz. Tabletlere yapılan çizimlerde veya sonraki dönem mozaiklerinde perspektifin algılandığını biliyoruz. Böylelikle perspektifin zamanla gelişip 14-15. Yüzyılda doruğa ulaşması ve halen gelişmekte olan bir teknik olması şaşırtıcı olmuyor.
Günümüzün modern dünyasında teknolojinin nimetlerinden birçok alanda yararlanıyoruz. Bir binanın, cismin veya kompleks yapıların perspektif görünümleri elektronik araçlar sayesinde zahmetsizce çıkarılabiliyor. Mühendislikte, mimarlıkta ve diğer alanlarda kullanılan çizimler büyük önem taşıyor. Bununla birlikte, teknoloji bize ne kadar yardım etse de sanat tarihi açısından baktığımızda elle çizilen bir perspektif görünümü değerini hala koruyor. Sanatsallığı barındıran insan elinden çıkma perspektif çizimler, tarihin bütün dönemlerinde varlığını sürdürmüş ve sürdürmeye devam edecek olan önemli eserlerdir.
Resimde Perspektif Tekniği Nasıl Kullanılır?
Perspektif tekniğini öğrenmek için bolca pratik yapmak gerekir. Bakış açısını değiştirmek, bir cismi ufuk çizgisini hesaba katarak görebilmek ve perspektif çizim yapabilmek yetenek gerektirir. Perspektif tekniğini öğrenirken kullanılan birden fazla metot ve terim vardır; ancak böylesine derin ve önemli bir konuyu burada öğretmeye çalışmayacağız. Öncesinde sizlere mantığını kısaca anlatıp sonrasında perspektifin sayılarla boyama setleri ile olan ilişkisinden bahsedeceğiz.
Tek kaçış noktalı, iki kaçış noktalı ve üç kaçış noktalı olmak üzere birbirinden farklı perspektif çizimi teknikleri bulunur. Perspektif çizim yaparken takip edilen mantık, resim çizilecek alanda bir ufuk çizgisinin belirlenmesiyle işler. Ufuk çizgisinin üzerinde çizimin ona göre yapılacağı nokta belirlenir. Resmedilecek cisimlerin ufuk düzleminin neresinde konumlanacağı belirlenir ve ardından önce büyük sonra küçük yüzeylerin çizimi yapılır. Kaçış noktaları takip edilerek çizim yapılır. Böylelikle gerçekçiliği ve derinliği olan bir çizim ortaya çıkar.
Perspektif Çizimi Nasıl Geliştirilir?
Bir resim kursuna giderseniz sürekli perspektif çizim pratiği yaparak tekniğinizi geliştirmeniz mümkündür. Eğer ki resim kursuna gitmiyor ve kendi imkanlarınızla gelişmeye çalışıyorsanız çok fazla okumanız ve incelemeniz gerektiğini söyleyebiliriz. İnternette yer alan kaynaklar sayesinde konuyla ilgili okumalar yapabilir ve perspektif çizimi kullanılan eserleri inceleyebilirsiniz. Sanat tarihine damgasını vuran birçok sanatçının örnek eserlerini tekrar çizmeye çalışabilir ve resimde kullanılan perspektif mantığını kavrayabilirsiniz. Ayrıca, sayılarla boyama setleri sayesinde perspektif çizimi kullanılan eserleri tanıyabilir ve pratik yapabilirsiniz.
Sayılarla Boyamada Perspektifin Yeri Nedir?
Perspektifin her alanda kullanıldığını söylemiştik. Elbette ki sayılarla boyama setlerinin içinden çıkan resimlerde de perspektif tekniklerinin kullanıldığını görürüz. Seçilen resim numaralandırılarak tuvale basılır. Resmi yapan kişi boyama yaptıkça hangi nesnenin nerede durduğunu kavramaya ve perspektif algısını geliştirmeye başlar.
Öte yandan, sayılarla boyama setinde renk perspektifi denilen teknik sıklıkla kullanılır. Renklerin ışıkla, mekanla ve yerle birlikte yaşadığı değişim numaralandırılmış tablolarda açıkça görülebilir. Örneğin Van Gogh tablolarındaki gerçekçi renk geçişlerini boyama yaparken takip edilen numaralı alanlar sayesinde detaylı bir şekilde gözlemlemek mümkündür. Sayılarla boyama setleri başta renk perspektifi olmak üzere genel perspektif algısını geliştiren hobi setleridir.
Perspektif Çizimi Kullanılan Ünlü Eserler
Rönesans’a kadar çizgisel perspektifi yakalayamayan uygarlıklar, kendi çizimlerinde perspektifi bildikleri gibi kullanmışlardır. Perspektif çizimlerinin profesyonelce yapıldığı esas tablolar Rönesans dönemiyle birlikte zirveye ulaşmıştır. Eserlerinde perspektif çizimi muntazam bir şekilde kullanan sanatçılardan bazıları:
- Brunelleschi
- Leonardo Da Vinci
- Raphael
- Bruegel
- Velasquez
- Van Gogh
Da Vinci’nin “Son Akşam Yemeği” resminde kullandığı perspektif tekniği resmini mükemmel kılan detaylardan yalnızca birisidir. Simetri sevgisiyle tanınan sanatçı, eserinde büyük ölçüde yatay bir düzen kullanır ve gerek figürler gerek mimari olarak simetri düzenini elden bırakmaz. Bilinene göre Da Vinci, resmindeki tek noktalı perspektifi yakalamak için çekiç ve çividen yardım almıştır. Böylelikle çizdiği her cisim belirli bir nizam içerisinde mükemmeldir.
Yine Rönesans sanatçılarından Raphael “Atina Okulu” eserinde perspektifin en güzel örneklerinden birini sunmuştur. Öndeki kişilerin daha büyük çizilmesi, arkaya doğru uzanan anıt mimarisi ve insan figürlerinin perspektifle uyum içerisinde çizilmesi eseri hem sanat tarihi hem resim teknikleri açısından neredeyse kusursuz kılar.
Dilerseniz soyut çalışmalar sayılarla boyama ürünlerimizi de inceleyebilirsiniz.
Bir önceki yazımıza https://www.wombhobby.com/blog/icerik/firca-cesitlerine-gore-akrilik-boya-kullanimi linki üzerinden ulaşabilirsiniz.